Jacek Maria Majchrowski (ur. 13 stycznia 1947 w Sosnowcu) – polski prawnik, polityk, historyk doktryn politycznych i prawnych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesor nauk prawnych, były członek Trybunału Stanu. Znawca II Rzeczypospolitej, dokumentujący jej historię, a szczególnie działalność ugrupowań prawicowych. Od 2002 prezydent Krakowa – najdłużej urzędujący w historii miasta.

Urodził się w 13 stycznia 1947 w Sosnowcu jako syn Krystyny i Tadeusza. Jest absolwentem IV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Sosnowcu.

Swoje życie związał z Krakowem, a pracę z Uniwersytetem Jagiellońskim, na którym w 1970 ukończył studia. W 1974 uzyskał stopień doktora na Wydziale Prawa i Administracji, a w 1988 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego nauk prawnych. Od 1987 do 1993 pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa i Administracji. Związany był również z Instytutem Nauk Politycznych na Wydziale Zarządzania i Administracji Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Od 1965 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, legitymację oddał po wprowadzeniu stanu wojennego. W wyborach czerwcowych 1989 kandydował do Sejmu X kadencji PRL w ramach mandatu dla bezpartyjnych, zdobywając 10 171 głosów – przegrał z Janem Rokitą (154 616 głosów).

W latach 1996–1997 pełnił funkcję wojewody krakowskiego. Przyczynił się m.in. do powstania Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Krakowie i do podpisania wstępnej umowy o budowie Centrum Koncertowo-Kongresowego. Uratował także przed likwidacją Teatr Stu. Ponadto, co było szeroko komentowane, jako wojewoda z Sojuszu Lewicy Demokratycznej, doprowadził do przeniesienia grobów żołnierzy radzieckich pochowanych na krakowskich Plantach, w pobliżu Barbakanu, na Cmentarz Rakowicki. Zakończył w ten sposób ostry konflikt w mieście, przybierający niejednokrotnie formę publicznych demonstracji.

W 1999 współtworzył partię SLD, na czas trwania prezydentury Krakowa zawiesił swe członkostwo. Członek Polskiego Towarzystwa Historycznego, Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych oraz naukowych towarzystw zagranicznych. Zastępca Przewodniczącego Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.

Jest autorem wielu opracowań naukowych oraz 14 książek historycznych, przede wszystkim dotyczących II Rzeczypospolitej, m.in. Silni-zwarci-gotowi. Myśl polityczna Obozu Zjednoczenia Narodowego (1985), Ugrupowania monarchistyczne w latach Drugiej Rzeczypospolitej (1988), Ulubieniec Cezara. Bolesław Wieniawa-Długoszowski: zarys biografii (1990). Pod jego redakcją ukazała się także w 1994 książka Kto był kim w II Rzeczypospolitej.

W 2010 prezydent RP Lech Kaczyński powołał go na członka Narodowej Rady Rozwoju. W 2015 był jednym z założycieli komitetu wyborczego Bronisława Komorowskiego w wyborach prezydenckich. W wyborach w 2020 udzielił poparcia Władysławowi Kosiniakowi-Kamyszowi.
Prezydent Jacek Majchrowski jest członkiem krakowskiego Bractwa Kurkowego, do którego został przyjęty w 1997 roku. Od roku 2011 jest Bratem Honorowym.