Jan Paweł II (łac. Ioannes Paulus PP. II, wł. Giovanni Paolo II; ur. 18 maja 1920 w Wadowicach, zm. 2 kwietnia 2005 w Watykanie) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup pomocniczy krakowski (1958–1964), arcybiskup metropolita krakowski (1964–1978), kardynał prezbiter (1967–1978), zastępca Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski (1969–1978), 264. papież i 6. Suweren Państwa Watykańskiego w latach 1978–2005. Święty Kościoła katolickiego.
Kawaler Orderu Orła Białego; mąż stanu, poeta, poliglota, a także aktor niezawodowy, dramaturg i pedagog. Filozof historii, fenomenolog, mistyk i przedstawiciel personalizmu chrześcijańskiego.
16 października 1978 został wybrany na papieża przez drugie zgromadzenie kardynałów, po śmierci Jana Pawła I, który zmarł po trzydziestu trzech dniach pontyfikatu. Przyjął imiona Jan Paweł dla uhonorowania swojego poprzednika. Jego wybór na Stolicę Piotrową miał szczególny wpływ na wydarzenia w Europie Wschodniej i w Azji w latach 80. i 90. XX wieku, w szczególności na przemiany demokratyczne w Polsce i w innych krajach bloku wschodniego. Od początku swojego pontyfikatu prowadził energiczne działania przeciwko komunizmowi i uciskowi politycznemu.
Za główny cel papiestwa postawił sobie transformację i zmianę położenia Kościoła katolickiego, chciał „postawić swój Kościół w sercu nowego sojuszu religijnego, który zgromadziłby żydów, muzułmanów i chrześcijan w wielkiej religijnej armadzie”. Przyczynił się do poprawienia relacji Kościoła katolickiego z judaizmem, islamem, z Kościołem prawosławnym oraz Wspólnotą anglikańską. Był jednym z najczęściej podróżujących światowych przywódców w historii, odwiedzając w czasie swojego pontyfikatu 129 państw, co interpretowano jako chęć zbudowania relacji między różnymi narodami i religiami.
Podzielał nauczanie Kościoła w takich kwestiach jak utrzymanie celibatu, potępienie mechanicznej, chemicznej i hormonalnej antykoncepcji, sprzeciwiał się aborcji i eutanazji, podtrzymywał stanowisko Kościoła o prawie do życia oraz niedopuszczenie kobiet do święcenia, za co był przez niektórych krytykowany, i choć popierał reformy soboru watykańskiego II, był postrzegany jako konserwatywny w swojej interpretacji tych reform. Walczył z teologią wyzwolenia, stygmatyzował także nieokiełznany kapitalizm i konsumpcjonizm, mimo że niejednokrotnie głosił wyższość gospodarki rynkowej nad znacjonalizowanymi.
Beatyfikował 1340 i kanonizował 483 osoby, więcej niż wszyscy jego poprzednicy w okresie pięciu poprzedzających wieków. Mianował większość Kolegium Kardynałów, konsekrował lub współkonsekrował wielu biskupów i wyświęcił wielu księży. Był trzecim najdłużej urzędującym papieżem w historii, po św. Piotrze (30–67) i Piusie IX (1846–1878), pierwszym papieżem z Polski oraz pierwszym spoza Włoch od czasów holenderskiego papieża Hadriana VI (1522–1523).
Zmarł 2 kwietnia 2005. W ceremonii pogrzebowej uczestniczyły delegacje z ponad 150 państw, a w Polsce ogłoszona została sześciodniowa żałoba narodowa. Proces kanonizacyjny rozpoczął się miesiąc po jego śmierci, z odstąpieniem od tradycyjnego pięcioletniego okresu oczekiwania. 19 grudnia 2009 został ogłoszony Czcigodnym Sługą Bożym przez swojego następcę Benedykta XVI i beatyfikowany 1 maja 2011 w Niedzielę Miłosierdzia Bożego, po tym, jak Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych przypisała jego wstawiennictwu cud uzdrowienia. Drugi cud został zatwierdzony 2 lipca 2013 i potwierdzony przez papieża Franciszka trzy dni później. 27 kwietnia 2014 (ponownie Niedziela Miłosierdzia), równocześnie z papieżem Janem XXIII został kanonizowany. Wydarzenie to przeszło do historii Kościoła z powodu ogłoszenia świętymi dwóch papieży w obecności dwóch biskupów Rzymu – urzędującego Franciszka i emerytowanego Benedykta XVI.
Związki krakowskiego Bractwa Kurkowego z Janem Pawłem II
29 maja 1967 r. metropolita krakowski Karol Wojtyła otrzymał kapelusz kardynalski. Dzień później bracia kurkowi wysłali do kardynała pismo z gratulacjami. W odpowiedzi otrzymali list następującej treści: “Serdecznie dziękuję Towarzystwu Strzeleckiemu (Bractwu Kurkowemu) w Krakowie za życzenia przesłane z okazji powołania mnie do świętego Kolegium Kardynalskiego. X Karol Wojtyła”.
Bracia wzięli również udział w ingresie kardynała do katedry wawelskiej 9 lipca. Od tej pory Bractwo Kurkowe regularnie towarzyszyło przyszłemu Ojcu Świętemu przy okazji różnych uroczystości.
25 listopada 1973 r. miało miejsce duże święto w życiu Towarzystwa Strzeleckiego. W hali Korony, podczas uczty wydanej przez króla Feliksa Adamskiego, odbyła się uroczystość przekazania Bractwu przez władze Krakowa sztandaru. Uroczyste poświęcenie sztandaru odbyło się 20 stycznia 1974 r. w kaplicy Kurii Metropolitalnej. Mszę św. odprawił ks. kard. Wojtyła. Podczas homilii powiedział m.in:
“Może jest to dobry moment, ażeby podziękować Bractwu Kurkowemu za to, że pielęgnuje tradycje eucharystyczne w Krakowie od tylu wieków. I że pielęgnuje je również dzisiaj, uczestnicząc w procesji Bożego Ciała, nadając tej dzisiejszej, dwudziestowiecznej procesji Bożego Ciała jakiś wyraz stuleci, łącząc to, co było, z tym, co jest; ukazując całemu dzisiejszemu społeczeństwu krakowskiemu, że rośnie ono z tego samego korzenia, że jest dalszym ciągiem, żywym przedłużeniem tego, które było niegdyś za czasów Piastowskich, za czasów Jagiellońskich, w tych czasach, kiedy Bractwo Kurkowe powstało”.
25 maja 1978 r. bracia kurkowi wzięli tradycyjnie udział w uroczystościach Bożego Ciała. Jak się miało później okazać, było to ich ostatnie oficjalne spotkanie z metropolitą krakowskim, ks. kard. Karolem Wojtyłą. 16 października świat obiegła wiadomość: papieżem, po raz pierwszy w historii został Polak.
Braci kurkowych, utrzymujących od tylu lat serdeczne kontakty z nowym biskupem Rzymu, nie mogło zabraknąć w Watykanie podczas inauguracji pontyfikatu. Do Rzymu pojechała 4-osobowa delegacja uczestniczyli w niej bracia: Władysław Wiciński, Stanisław Bolechała, Józef Bobula i Feliks Adamski. Od tego czasu bracia kurkowi pielgrzymowali do Rzymu, na kolejne rocznice pontyfikatu. Wykształcił się potem obyczaj imieninowych pielgrzymek do Ojca Świętego (zawsze w listopadzie, lub grudniu). Bractwo przyjmowane było przez papieża na prywatnych audiencjach, podczas których dochodziło do rozmów i wspomnień. Bractwo uczestniczyło w mszach świętych odprawianych przez papieża na krakowskich Błoniach podczas pielgrzymek do Ojczyzny. Zawsze teź reprezentanci konfraterni strzeleckiej uczestniczyli w pożegnaniach Ojca Świętego na lotnisku w Balicach.
Jedną z najważniejszych pielgrzymek do Watykanu była ta z roku 1996. Po pierwsze dlatego, że właśnie w czasie jej trwania Ojciec Święty Jan Paweł II przyjął tytuł brata honorowego i medal honorowy bractwa. Miniaturę srebrnego kura i tytuł brata honorowego odebrał wtedy również ówczesny ks. prałat, dziś kardynał Stanisław Dziwisz. 17 listopada 1999 r. delegacja Bractwa Kurkowego obecna była na pl. św. Piotra. Jan Paweł II zwrócił się do braci następującymi słowy: “Bardzo się cieszę z obecności Bractwa Kurkowego z Krakowa. Przybyliście tu wraz ze swoimi rodzinami i bliskimi. Pozdrawiam was serdecznie i życzę, abyście stare tradycje związane z waszym Bractwem rozwijali i przekazywali następnym pokoleniom”. (S) Fot. Janusz Michalczak
Dla Jana Pawła II w Tabdze, dar króla kurkowego Stanisława Dyrdy
Za Radiem Watykańskim: Niezwykle uroczysty charakter miało poświęcenie 16 listopada nowej mozaiki i drzwi w sanktuarium Prymatu św. Piotra w Tabdze. Uroczystej Mszy św. koncelebrowanej z udziałem pięciuset pielgrzymów z Polski przewodniczył kard. Stanisław Dziwisz, metropolita krakowski.
Poświęcenie mozaiki i drzwi upamiętniających pielgrzymkę i obecność Jana Pawła II w sanktuarium Prymatu św. Piotra w Tabdze w 2000 r., odbyło się bezpośrednio po Mszy św.
Mozaika przedstawia postać Jana Pawła II w szatach liturgicznych. Na drugim planie znajduje się Jezioro Galilejskie, na którym rybacy zarzucają sieci. W dolnej części umieszczono napis po łacinie, który mówi: „Janowi Pawłowi II ofiaruje Polska zawsze wierna”.
Drzwi są dziełem prof. Czesława Dźwigaja z Krakowa, a przedstawiają sceny biblijne związane z Tabgą: nadanie prymatu św. Piotrowi, powołanie św. Mateusza, posiłek, który Chrystus Zmartwychwstały spożył ze swoimi uczniami. Fundatorem drzwi jest kól kurkowy Stanisław Dyrda.
Pomnik Ojca Świętego w Parku Strzeleckim
Zdania, wypowiedziane przez Ojca Świętego, stały się inspiracją do wzniesienia pomnika Jana Pawła II, jako wotum dziękczynnego za wskazanie Bractwu jego roli i celów w zbliżającym się trzecim tysiącleciu. Według koncepcji Jerzego Turbasy, figurę wykonał prof. Czesław Dźwigaj.
Brązowa, umieszczona na kamieniu z afrykańskiego granitu rzeźba ma 1 m 97 cm wysokości. Przedstawia papieża siedzącego w fotelu, udzielającego błogosławieństwa. Wmurowanie aktu erekcyjnego odbyło się 13 maja 2000 r. Poświęcił go ks. infułat Jerzy Bryła. Pomnik odsłonięto 1 lipca, jego poświęcenia dokonał metropolita krakowski, ks. kard. Franciszek Macharski. Rzeźbę umieszczono w parku Strzeleckim, naprzeciwko Celestatu, w pobliżu figur polskich królów: Zygmunta Augusta i Jana III Sobieskiego. (s) Fot. Janusz Michalczak
Pogrzeb Ojca Świętego
Ceremonia pogrzebowa Ojca Świętego Jana Pawła II rozpoczęła się w piątek 8 kwietnia 2005 roku o godz. 10.03. Dwie minuty później w bramie bazyliki św. Piotra ukazała się trumna z ciałem Papieża niesiona przez 12 mężczyzn, symbolizujących 12 apostołów. Powitały ją oklaski, w kulturze włoskiej przejaw miłości i przywiązania. Brawa narastały jak fala ogarniając cały plac. Na trumnie złożono otwartą Ewengelię, a wiatr poruszając kartkami przewracał je, aż w końcu z głośnym trzaskiem księga się zamknęła. Tak jak życie Papieża.
Z bazyliki wyszli kardynałowie oddając w pokłonie hołd papieżowi Janowi Pawłowi II. Homilię wygłosił przewodniczący Kolegium Kardynalskiego Joseph Ratzinger. Po jego słowach pielgrzymi zaczęli krzyczeć “Santo subito” (święty od zaraz).
Symboliczne pożegnanie Ojca Świętego z wiernymi, całym kościołem i Rzymem nastąpiło w momencie, kiedy 12 mężczyzn wnosząc ponownie trumnę do bazyliki pochyliło ją w stronę tłumu. Znów rozległy się oklaski.
W uroczystościach pogrzebowych uczestniczyła reprezentacja Bractwa Kurkowego z królem Stanisławem Dyrdą, marszałkiem Tadeuszem Rysiem oraz Jerzym Gałczyńskim. Ponadto w Watykanie byli: Henryk Kuśnierz, Piotr Skalski, Krzysztof Wójcik, Jan Dziura-Bartkiewicz, Jacek Czepczyk, Janusz Kotynia, Wawrzyniec Dyrda, Jan Pacut, Marian Satała i Janusz Michalczak. Bracia kurkowi dotarli do Spiżowej Bramy czyli około 70-80 metrów od miejsca głównej ceremonii. (s) Fot. Janusz Michalczak
Bracia nigdy nie zapomną chwil przeżytych na Placu św. Piotra
Pomnik Ojca Świętego w Lourdes – fundacja krakowskiego Bractwa Kurkowego. W uroczystości odsłonięcia uczestniczył prymas Polski ks. kard. Józef Glemp
Dary krakowskich braci dla Domu Polskiej Misji Katolickiej “Bellevue” w Lourdes i auli. im. Jana Pawła II
W Lourdes poświęcono aulę im. Jana Pawła II zlokalizowaną w nowo dobudowanej części Domu Polskiej Misji Katolickiej “Bellevue”. W uroczystościach uczestniczyła pielgrzymka krakowskiego Bractwa Kurkowego z królem kurkowym Tadeuszem Rysiem “Niezłomnym” i marszałkami – Markiem Trzaską oraz Ryszardem Maślanką.
Aula otrzymała wystrój autorstwa i fundacji krakowskiego artysty rzeźbiarza Czesława Dźwigaja, b. króla kurkowego. – Znajdujące się w niej rzeźby przedstawiają m.in. Chrystusa Zmartwychwstałego na tle krzyża oraz papieża Jana Pawła II. Artysta wykonał również witraże prezentujące Kraków, Wadowice oraz Rzym – powiedział nam ks. Stanisław Jeż, rektor Polskiej Misji Katolickiej we Francji.
Do dzieła dołączył Tadeusz Ryś, którego firma meblarska wykonała wyposażenie refektarza oraz kuchni. Poświęcenia auli Jana Pawła II dokonał arcybiskup Zygmunt Zimowski, nowo mianowany przewodniczący Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, w obecności biskupa Tarbes i Lourdes Jacques’a Perrier. Warto przypomnieć, że krakowscy bracia kurkowi są fundatorami pomnika Jana Pawła II, który znajduje się na terenie ośrodka “Bellevue”. (M)
Pomnik Jana Pawła II w Rzymie – fundacja Bractwa Kurkowego
Podczas pielgrzymki Bractwa Kurkowego do Rzymu w 2003 r, zrodziła się myśl o wybudowaniu pomnika Ojca Świętego Jana Pawła II w Rzymie. Udział finansowy w realizacji zaproponował Andrzej Duda, szef firmy Polbau. Prof. Czesław Dźwigaj wykonał projekt pomnika. Pierwszy w Rzymie pomnik Ojca Świętego Jana Pawła II odsłonięty został w 84. rocznicę Jego urodzin.
W uroczystości uczestniczyli ks. arcybiskupi Stanisław Dziwisz, Stanisław Ryłko, Szczepan Wesoły. Przyjechał były prezydent na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski wraz z wielką grupą kombatantów, weteranów II wojny światowej, uczestników bitwy o Monte Cassino z wdową po generale Władysławie Andersie – Ireną Andersową. Honorowe miejsce zajęła również ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej Hanna Suchocka.
Pomnik ma 3.2 metra wysokości. Na tablicy umieszczony jest napis: “Janowi Pawłowi II Wielkiemu Synowi Narodu Polskiego Wdzięczni Rodacy”, 18 V 2004 r. Projektantem i wykonawcą jest prof. Czesław Dźwigaj. Pomnik i 100 medali okolicznościowych sfinansował Andrzej Duda, właściciel firmy Polbau. (s) Fot. Janusz Michalczak
Wskaże drogę wszystkim
Na cmentarzu Rakowickim od 1979 roku stał pusty postument z czerwonego marmuru. Miał na nim stanąć pomnik Ojca Świętego Jana Pawła II. Nie stanął, miejsce znalazł w kaplicy cmentarnej na Batowicach. Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski zdecydował, że w dzień po pogrzebie papieża odbędzie się uroczyste odsłonięcie pomnika Ojca Świętego Jana Pawła II na cmentarzu Rakowickim.
Twórcą monumentu jest artysta rzeźbiarz prof. Czesław Dźwigaj.
Pomnik przedstawia klęczącą postać papieża młodego, w pełni sprawnego, emanującego siłą, ale i spokojem. Stanął przy wejściu na wojskową część cmentarza Rakowickiego, wskazywać będzie drogę do grobu rodziców papieża. Cmentarz Rakowicki jest jedyną na świecie nekropolią, którą Ojciec Święty odwiedził aż siedmiokrotnie. Był tu podczas każdej swojej pielgrzymki.
Pomnik papieża Jana Pawła II, autorstwa artysty rzeźbiarza prof. Czeslawa Dżwigaja, znajdujący się przed Domem Polskim przy Via Cassia 1200 w Rzymie
Dziękujemy Ci, Kościele krakowski
We wtorek 28 czerwca 2005 r. w bazylice św. Jana na Lateranie otwarto proces beatyfikacyjny Jana Pawła II. Nastąpiło to zaledwie w 87 dni po śmierci papieża. Inauguracyjne posiedzenie trybunału kanoniczego poprzedziły nieszpory z okazji przypadających w następnym dniu uroczystości ku czci św. św Piotra i Pawła.
Kardynał Camillo Ruini, przewodniczący Episkopatu Włoch w kazaniu wyraził w imieniu wikariatu Rzymu i całego świata wdzięczność Benedyktowi XVI za podjęcie decyzji o natychmiastowym rozpoczęciu procesu beatyfikacyjnego polskiego papieża.
Kardynał wyraził wdzięczność Kościołowi krakowskiemu oraz całemu narodowi polskiemu, który jak podkreślił dał Janowi Pawłowi II życie, wiarę i godne podziwu bogactwo chrześcijańskie i ludzkie. W uroczystości otwarcia procesu beatyfikacji uczestniczyła delegacja Episkopatu polskiego z metropolitą gdańskim, kardynałem Tadeuszem Gocłowskim. Kościół krakowski reprezentował kardynał Franciszek Macharski.
Następnego dnia, 29 czerwca abp Stanisław Dziwisz otrzymał z rąk Benedykta XVI paliusz, symbol władzy metropolity krakowskiego. W obu tych uroczystościach uczestniczyła reprezentacja Bractwa Kurkowego z królem Piotrem Skalskim, marszałkami Zbigniewem Galonem i Krzysztofem Wójcikiem, podstarszymi Czesławem Dźwigajem i Krzysztofem Janarkiem, oraz braćmi: Markiem Zuskim, Marianem Satałą, Lucą Bartalim i Januszem Michalczakiem.
Metropolita krakowski odbiera kapelusz kardynalski z rąk papieża Benedykta XVI
Tablica z papieskim przemówieniem
W imieniny Karola, 4 listopada br., Bractwo Kurkowe w swoim Parku Strzeleckim, w pobliżu pomnika papieskiego odsłoniło tablicę z tekstem przemówienia papieża wygłoszonego w Rzymie do członków Europejskiego Stowarzyszenia Historycznych Bractw Strzeleckich.
Krakowskie Bractwo Kurkowe bardzo blisko związane było z Ojcem Świętym Janem Pawłem II.
Kontakty te sięgają odległych czasów. W październiku 1926 roku do Bractwa przyjęty został Leon Wiadrowski, krakowski pozłotnik, który prowadził zakład przy ul. Floriańskiej 4, wuj sześcioletniego wtedy Karola Wojtyły. W 1939 roku podczas intronizacji króla kurkowego Karol Wojtyła wystąpił w przedstawieniu “Kawaler księżycowy”. Już jako biskupa, potem kardynała bracia odwiedzali z okazji imienin. Uczestniczyli rownież we wszystkich kościelnych i partiotycznych uroczystościach występując zawsze w kontuszach. Byli na rozpoczęciu pontyfikatu w Rzymie, uczestniczyli w mszach świętych na krakowskich Błoniach. Dla chwały Ojca Świętego wybudowali dwa pomniki, pierwszy w Parku Strzeleckim w Krakowie w 2000 roku i drugi w Rzymie w maju 2004 r.
Dzięki inicjatywie krakowskiego Bractwa Kurkowego, jego kapelana ks. infułata Jerzego Bryły i króla Leszka Gołdy w dniach od 1 do 6 listopada 2001 roku odbyła się pielgrzymka bractw kurkowych zrzeszonych w EGS (Europejskie Stowarzyszenie Historycznych Bractw Strzeleckich) do Watykanu.
Ojciec Święty wygłosił wtedy przemówienie do braci. Oto pełny tekst na przywitanie przybyłych pielgrzymów:
“Serdecznie pozdrawiam członków Bractw Kurkowych z Polski; z Krakowa i innych miast. Dziękuję księdzu Infułatowi Jerzemu Bryle za słowa powitania i wprowadzenia. Cieszę się, że mogę Was gościć w Watykanie. Wasza obecność żywo przypomina mi wszystkie uroczystości kościelne w Krakowie; procesje na Skałkę, procesje Bożego Ciała i tyle innych ceremonii, podczas których nigdy nie brakowało Bractwa Kurkowego.
Jako biskup krakowski byłem związany z Waszym bractwem i zawsze żywiłem uczucia głębokiego szacunku dla Waszej wielowiekowej tradycji oraz dla Waszego czynnego zaangażowania w życie społeczne, kulturalne i religijne lokalnych środowisk, bez względu na sytuację polityczną kraju.
Podtrzymujcie tę dobrą tradycję.
Niech też nigdy nie gaśnie w Waszych sercach rycerska gotowość do obrony najbardziej potrzebujących i do niesienia im pomocy w duchu chrześcijańskiego miłosierdzia.
Przybyliście do Rzymu w ramach pielgrzymki Europejskiego Związku Bractw Strzeleckich. Jest to organizm stosunkowo młody, ale mający przed sobą wielkie perspektywy. W dobie jednoczenia się narodów Europy, Związek Bractw Kurkowych może stać się znakiem troski o zachowanie narodowych tradycji, kultury i tożsamości, a równocześnie braterskiego otwarcia się na wartości wypracowane i kultywowane przez inne narody. Ufam, że w tym procesie duchowej wymiany darów będą przekazywane kolejnym pokoleniom również wartości płynące z wiary, nadziei i miłości.
O to proszę Pana Boga.
Modlitwą obejmuję Was, Wasze rodziny i wszystkich członków bractw kurkowych w Polsce i na świecie.
Nich Bóg Wam błogosławi”.
Odsłonięcie pomnika Jana Pawła II w Siluva, litewskiej Częstochowie